Werkzaamheden in derde landen, niet langer te negeren voor sociale zekerheidsdoeleinden?

Na jaren van onduidelijkheid is eerder deze maand een conclusie van Advocaat-Generaal A. Rantos verschenen die ingaat op de vraag of werkzaamheden die in derde landen worden verricht, in aanmerking moeten worden genomen bij de vaststelling van de sociale zekerheidsplicht van werknemers. Werknemers die in meerdere lidstaten hun werkzaamheden verrichten zijn op basis van de EG verordening aangaande sociale zekerheid (883/04) sociaal verzekerd in hun woonland indien ze daar een substantieel gedeelte van hun werkzaamheden verrichten.
Waarom is deze conclusie belangrijk?
Indien het Hof van Justitie de conclusie van de AG volgt, kan de sociale zekerheidspositie van werknemers wijzigen.
Een werknemer kan slechts in één land sociaal verzekerd zijn. Om in het juiste land premies te betalen en uiteindelijk rechten te claimen is het derhalve van belang om te bepalen welk land dit is. Indien een werknemer in meerdere lidstaten werkzaamheden verricht, is de werknemer sociaal verzekerd in zijn woonland indien hij daar een substantieel gedeelte van zijn werkzaamheden verricht.
Voor het bepalen van het substantiële gedeelte zijn de indicatieve criteria arbeidstijd en/of bezoldiging van belang. In de praktijk wordt veelal aangesloten bij arbeidstijd. Een substantieel gedeelte wordt gedefinieerd als 25%. Tussen lidstaten bestaat verschil van inzicht welke dagen in aanmerking moeten worden genomen voor het bepalen van dit substantiële gedeelte: enkel de werkdagen die worden verricht op het grondgebied van de lidstaten, of ook werkzaamheden daarbuiten.
De Advocaat-Generaal is op basis van een zevental verschillende invalshoeken van mening dat alle werkzaamheden, inclusief die in derde landen, moeten worden meegenomen. Tot op heden hanteert de Nederlandse SVB een andere visie, zij zijn van mening dat de werkzaamheden in deze landen niet moeten worden meegenomen. Indien het Hof van Justitie deze conclusie volgt betekent dit dat de SVB hun standpunt moet herzien met als gevolg dat de sociale zekerheidspositie van werknemers kan veranderen.
Indien op basis van de huidige visie de werkdagen in derde landen niet in aanmerking zijn genomen om te berekenen of een werknemer substantieel in Nederland werkt, kan het percentage werken in Nederland bij het in aanmerking nemen van deze werkdagen dalen met als gevolg dat een werknemer niet langer sociaal verzekerd is in Nederland.
Gevolgen van de conclusie van de Advocaat-Generaal
Hoewel de conclusie van de Advocaat-Generaal geen bindende kracht heeft, kan het wel invloed hebben op de uiteindelijke uitspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie. We raden aan om deze ontwikkelingen nauwlettend te volgen, zodat de sociale zekerheidspositie van werknemers goed ingeregeld is.
Hulp nodig bij het bepalen welke socialezekerheidswetgeving van toepassing is op jou of jouw werknemer(s)? Neem dan contact op met de auteurs of een van de andere leden van ons People Services-team.